آبپاش ها اصلیترین بخش سیستم آبیاری بارانی هستند که وظیفه انتقال و پخش آب در مزرعه را دارند. پخش آب توسط آبپاشها دارای حرکتی مشابه باران است و متناسب با نوع کاربرد و آبپاش، آب را تا مسافت مشخصی پرتاب میکنند که اصطلاحا به آن شعاع پاشش آبپاش میگویند که خود ویژگی شاخص هر آبپاش است. همچنین نیروی لازم برای پرتاب و پخش آب توسط آبپاش، فشار آب ایجاد شده در سیستم توسط پمپ آبیاری است. آبپاشها متناسب با کاربرد، نوع کشت، شرایط منطقه، شرایط سیستم آبیاری و… به انواع و سایزهای مختلفی تقسیم میشوند که هریک دارای ویژگی و مشخصات مختص خود میباشند.
انواع آبپاش
آبپاشها بر اساس موارد مختلف تقسیمبندی کرد که یکی از این تقسیمبندیها بر اساس مکانیزم پخش آب است که به دو گروه اصلی دوار (چرخشی) و سرثابت تقسیم میگردند. در نوع دوار یا چرخشی آبپاش حرکت چرخشی دارد و در حین چرخش فرآیند آبیاری را انجام میدهد ولی در نوع سرثابت، آبپاش چرخشی انجام نمیدهد و دارای پخش آب بصورت ثابت است. هر یک از این گروه ها نیز خود به انواع مختلفی تقسیم میشوند.
آبپاش دوار (چرخشی)
همانگونه که ذکر شد این آبپاش دارای سر چرخشی است که دارای 4 نوع ضربهای، دندهای، عکس العملی و روزنهدار است که هریک دارای مشخصات متنوع هستند.
آبپاش ضربهای
آبپاشهای ضربهای جزو پرکاربرد ترین نوع آبپاش در مزارع است که همانند نامش فرآیند پخش آب را بصورت ضربهای یا چکشی انجام میدهد. به این صورت که یک صفحه فنردار در مقابل قسمت خروج آب (جت) قرار دارد که در اثر برخورد آب به این صفحه فنر فشرده شده و در اثر عکس العمل آن، مرتب حرکت رفت و برگشتی انجام میدهد و در انتها زمانی که فنر به حد نهایی خود برسد آزاد شده، آبپاش یک دور کامل چرخیده و نهایتا به جای اول خود برمیگردد و این حرکت مرتبا تکرار میشود.
این چرخش به دو صورت تمام دور و تنظیمی وجود دارد. در نوع تمام دور سر آبپاش حرکت 360 درجه انجام میدهد و قادر است چهار طرف زمین زراعی را آبیاری کند. در صورتی که در نوع تنظیمی میتوان زاویه چرخش آبپاش را توسط حلقههای دارای میله افقی که روی بدنه قرار دارد تنطیم کرد به گونهای که هنگام برخورد میله کناری آبپاش با این حلقه ها، فشار آب خروجی آبپاش را با سرعت زیاد و در جهت عکس چرخانده و آبیاری را انجام میدهد و هنگام برگشت به حالت اولیه مجددا این فرآیند تکرار میشود. به این نوع آبپاش ضربه ای اصطلاحا سکتوریل میگویند.
آبپاشهای ضربهای همچنین بر اساس تعداد نازل دارای دو نوع تک نازله و دو نازله هستند. در نوع تک نازله قسمت خروجی آب یا جت دارای یک روزنه است و مصرف آب کمتری دارد ولی در نوع دو نازله محل خروج آب دارای یک روزنه با برد آب بیشتر و یک روزنه دارای برد کمتر است که اطراف آبپاش را آبیاری میکند که در اینصورت یکنواختی پخش آب مناسب تر از حالت تک نازله است.
نوع دیگری از این آبپاش، آبپاش مخفی شونده هستند که در آبیاری زمین چمن و فضای سبز کاربرد دارند. این آبپاش در محفظه مشخصی در داخل زمین نصب شده نحوه آبیاری آنها به این گونه است که هنگام آبیاری درپوش آبپاش به دلیل فشار آب وارد شده به پیستون روی بدنه، بلند شده و آبپاش با خارج شدن از محفظه شروع به آبیاری میکند و سپس پس از قطع جریان درپوش بسته شده و آبپاش همسطح با زمین قرار میگیرد. همچنین از آبپاش های مخفی شونده برای خنک نگه داشتن محیط و کنترل گرد و خاک هم استفاده میگردد.
آبپاشهای دندهای
آبپاشهای دنده ای نوع دیگری از آبپاش دوار هستند در این نوع آبپاش، آب به هنگام خروج توربینهای نصب شده در داخل آبپاش را به حرکت درآورده و آب حول محور عمودی از جت خارج میشود. این آبپاشها بر خلاف آبپاش ضربهای که بصورت قطع و وصل عمل میکند دارای روندی آرام و یکنواخت و حرکت دایرهای است. آبپاش دندهای دارای دو نوع تک جت و یا چند جت است و بیشتر در آبیاری فضای سبز و چمن کاربرد دارند.
آبپاش روزنهدار
ساختار کلی این آبپاش یک لوله منحنی همراه تعدادی روزنه و یک توربین متصل به آن است. زمانی که جریان آب وصل شود فشار آب توربین را چرخانده و این حرکت چرخشی باعث ایجاد حرکت نوسانی لوله منحنی میشود و آب خارج شده از روزنههای لوله منحنی به دلیل نوسان، به چپ و راست پخش میشود. این نوع آبپاش مناسب برای زمینهایی با وسعت کم و زمین های کوچک چمن است.
آبپاش عکس العملی
در این نوع آبپاش آب از دو یا چند نازل که روزنه خروجی آنها در خلاف سوی هم قرار دارد خارج میشود و نحوه پخش آن بصوت چرخشی و تحت تاثیر نیروی عکس العمل به دلیل خروج آب از فوارهها حول محور قائم صورت میگیرد. شعاع پاشش آب در این آبپاشها کم و در نتیجه فشار مورد نیاز آن نیز کمتر از دیگر آبپاشهاست و به همین دلیل سطح وسیعی را آبیاری نمیکنند.
آبپاش سر ثابت
در این نوع، آبپاش بصورت چرخشی و دورانی آب را پخش نمیکند بلکه نحوه قرارگیری روزنهها بر سر این آبپاشها به گونهای است که نیازی به چرخش آنها نیست و وجود شیار، مخروط و صفحات منحرف کننده در مسیر جریان آب باعث ایجاد جریانهای مختلفی میگردد. آبپاشهای سرثابت به دلیل شدت پاشش و فشار موردنیاز کم نسبت به نوع دوار عموما در مزارع کوچک و کم وسعت و آبیاری فضاهای سبز کاربرد دارند.
میکروجتها
نوعی از آبپاش سر ثابت میکروجتها هستند که به نامهای اسپری جت ، میکروآبپاش ، مینی آبپاش و اسپریر نیز معروفند،. این نوع آبپاش به دلیل داشتن روزنههای ریز آب را بصورت قطرات ریز و پودری با دبی کم و با الگوی دایرهای به سمت بالا، پایین و یا هردو (بستگی به نوع و طرز قرارگیری نازل دارد) پخش میکنند. به همین دلایل این نوع آبپاش عموما برای گیاهان گلخانهای، درختان، چمن، سبزیجات و فضای سبز کاربرد دارند.
انتخاب آبپاش
به منظور انتخاب آبپاش مناسب برای سیستم آبیاری بارانی بایستی به عوامل متعددی توجه داشت که مهمترین آنها شدت (شعاع) پاشش، دبی و فشار کاری آبپاش است. شدت پخش آبپاش باید به گونه ای باشد تا هنگام آبیاری تمام سطح زیرکشت آبیاری گردد بصورتی که همه آبپاشها همپوشانی مطلوبی داشته و زمین کمتر و یا بیشتر از حد مطلوب آبیاری نشود. در خصوص دبی و فشار کاری آبپاش باید متناسب با منبع آب در دسترس، قطر لوله و… آبپاش مناسب را به گونه ای انتخاب کرد تا به میزان مورد نیاز و تحت فشار مطلوب آبیاری را انجام دهد. چراکه کم یا زیاد بودن مقدار ان میتواند به سیستم آبیاری به خصوص پمپ فشار صدمه وارد کرده و یا باعث ایجاد رواناب در سطح مزرعه گردد. به همین دلیل به منظور انتخاب صحیح اطلاع از کلیه شرایط موجود و مشورت با متخصصان الزامی است.
مزایای استفاده از آبپاش
- نصب،تنظیم و اجرای آسان
- توزیع همیشگی آب
- تنظیم و کنترل آب مورد نیاز برای گیاه
- استفاده برای مصارف دیگر از جمله ایجاد رطوبت در هوای گرم و یا سرد
- مناسب برای آبیاری تکمیلی
معایب استفاده از آبپاش
- هزینه اولیه نسبتا زیاد
- امکان پخش غیر یکنواخت در مناطق بادخیز
- غیر قابل استفاده برای مناطقی با آب شور به دلیل سوزاندن برگ گیاه
- امکان گرفتگی نازل ها
- امکان تبخیر زیاد مخصوصا مناطق گرمسیر و بادخیز
- امکان ایجاد بیماریهای قارچی به دلیل خیس شدن سطح برگ گیاه
به منظور دریافت مشاوره، آگاهی از لیست قیمت و سفارش محصولات با مشاورین و کارشناسان شرکت گذرگاه صنعت و تجارت ایرانیان تماس حاصل فرمایید.
شماره تماس 89 200 888 –021
فکس 15 230 888 –021
در اسرع وقت پاسخگو هستیم.