شاتکریت
شاتکریت، گنیت (/ˈɡʌnaɪt/)، یا بتن پاشیده شده بتن یا ملات است که از طریق شیلنگ منتقل می شود و به صورت پنوماتیک با سرعت بالا بر روی سطح پخش می شود، به عنوان یک تکنیک ساخت و ساز، که اولین بار در سال 1907 توسط کارل آکلی اختراع شد. معمولاً توسط میله های فولادی معمولی، مش فولادی یا الیاف تقویت می شود.
شاتکریت معمولاً یک اصطلاح فراگیر برای هر دو نوع مخلوط مرطوب و مخلوط خشک است که توسط کارل آکلی اختراع شده است.
تاریخچه شاتکریت
شاتکریت، که در آن زمان به نام گانیت شناخته می شد، در سال 1907 توسط تاکسیدرمیست آمریکایی کارل آکلی برای تعمیر نمای در حال فروپاشی موزه فیلد کلمبیا در شیکاگو (کاخ قدیمی هنرهای زیبا از نمایشگاه کلمبیای جهان) اختراع شد. او از روش دمیدن مواد خشک از شیلنگ با هوای فشرده استفاده کرد و در حین رها شدن، آب را به نازل تزریق کرد. در سال 1911، او برای اختراعات خود، “تفنگ سیمانی”، تجهیزات مورد استفاده و “گونیت”، ماده ای که تولید می شد، حق اختراع دریافت کرد.
فرآیند اختلاط خشک تا زمانی که فرآیند اختلاط مرطوب در دهه 1950 ابداع شد مورد استفاده قرار گرفت. در دهه 1960، یک روش جایگزین برای شلیک مواد خشک با تفنگ دوار، با استفاده از یک قیف باز با تغذیه مداوم، ظاهر شد.
انواع عملیات شاتکریت به طور کلی
مخلوط خشک
روش مخلوط خشک شامل قرار دادن مواد خشک در یک قیف و سپس انتقال آنها به صورت پنوماتیک از طریق یک شلنگ به نازل است. نازلمن اضافه کردن آب در نازل را کنترل می کند. آب و مخلوط خشک کاملاً مخلوط نمی شوند، اما با برخورد مخلوط به سطح دریافت کننده کامل می شوند. این به یک نازل ماهر نیاز دارد، به خصوص در مورد مقاطع ضخیم یا به شدت تقویت شده. مزایای فرآیند اختلاط خشک این است که محتوای آب را می توان فوراً توسط نازلمن تنظیم کرد و امکان قرارگیری مؤثرتر در کاربردهای سربار و عمودی را بدون استفاده از شتاب دهنده فراهم می کند. فرآیند اختلاط خشک در مواردی که نیاز به توقف مکرر است، در کاربردهای تعمیر مفید است، زیرا مواد خشک به راحتی از شیلنگ تخلیه می شود.
از مخلوط خشک برای روکش و همچنین کارهای تعمیراتی که ضخامتشان کمتر از ۱۰ سانتیمتر است، استفاده میشود. همچنین برای پروژه هایی که به حجم کم شاتکریت نیاز دارند یا فضای اجرا محدود است مناسب میباشد.
دلایل استفاده از شاتکریت خشک
- مقاومت اولیه بیشتر
- هزینه کمتر
- فضای کمتر
- انعطاف پذیری بیشتر در طول عملیات
مخلوط مرطوب
شاتکریت مخلوط مرطوب شامل پمپاژ یک بتن از قبل آماده شده، معمولاً بتن آماده، به نازل است. هوای فشرده به نازل وارد می شود تا مخلوط را روی سطح دریافت کننده فشار دهد. روش فرآیند مرطوب معمولاً در مقایسه با فرآیند اختلاط خشک، برگشت، ضایعات (زمانی که مواد روی زمین میافتد) و گرد و غبار کمتری تولید میکند. بزرگترین مزیت فرآیند اختلاط مرطوب این است که همه مواد با آب و مواد افزودنی مورد نیاز مخلوط می شوند و همچنین می توان حجم های بزرگتر را در زمان کمتری نسبت به بتن فرآیند خشک قرار داد.
دلایل استفاده از شاتکریت تر
- کیفیت کنترل بالاتر
- تولید بیشتری نسبت به شاتکریت خشک
- پس ریز کمتر هنگام اجرا
- گرد و غبار کمتر
- یکسان بودن ترکیب مصالح ساده تر
از مخلوط تر برای پروژه هایی که به حجم بالا شاتکریت نیاز دارند یا امکان آماده سازی مخلوط بتن در نزدیکی دستگاه شاتکریت باشد مناسب میباشد.
مقایسه شاتکریت خشک و تر
از جمله مزایای شاتکریت خشک هزینه کمتر سرمایه گذاری و انعطاف پذیری آن است، اما از معایب این روش میتوان به عدم کنترل دقیق آب به سیمان، ایجاد گرد و غبار در محیط کار و میزان بالای پس ریز اشاره کرد. روش شاتکریت تر دارای کنترل دقیق نسبت آب به سیمان، ایجاد گرد و غبار کم و میزان کمتر پس ریز می باشد. اما مسافت حمل محدود و هزینه سرمایه گذاری بالا و هزینه های تمیزسازی لوله ها استفاده از این روش در تمام پروژه ها را محدود می سازد.
مشخصات بتنهای شاتکریت
- ماسه مصرفی تیز گوشه یا گرد گوشه
- نسبت آب به سیمان حدود ۰.۵ تا ۰.۳۵
- حداکثر اندازه سنگدانههای مصرفی ۲۰ میلیمتر
- نسبتهای اختلاط: در حدود یک قسمت سیمان و ۴.۵ – ۴ قسمت سنگدانه خشک غیر متراکم
نکات ایمنی در اجرای شاتکریت
- توجه به خطر تولید جرقه در لولههای فلزی شاتکریت (روش خشک)
- مراقب از چشم و سایر اجزاء بدن در هنگام کار با شاتکریت به دلیل سرعتبالای سنگدانههای پسزده شده از سطح کار
- پوشیدن لباس کار مناسب
- استفاده از ماسک های مناسب
- ضرورت استفاده از عینک (خصوصاً عینکهای دارای آبپاش و برفپاککن) برای اپراتور شاتکریت
متعلقات دستگاه شاتکریت
شلنگ
صفحه لاستیکی
صفحه استیل
لاستیک زانویی
لاستیک استوانه ای
قیف
کوپلینگ
نازل فلزی
سر نازل
کاربرد شاتکریت در صنعت:
شاتکریت معمولاً برای خط کشی دیوارهای تونل، در معادن، مترو و تونل های اتومبیل استفاده می شود.
شاتکریت برای تقویت حفاری های موقت و دائمی استفاده می شود. ممکن است در هماهنگی با عقب افتادگی و سایر اشکال لنگر زمین، برای تثبیت حفاری برای سازه پارکینگ زیرزمینی یا ارتفاع بلند در طول ساخت و ساز استفاده شود. که یک محفظه بزرگ ضد آب را فراهم می کند که در آن یک سازه می تواند ساخته شود. پس از تکمیل سازه، ناحیه بین فونداسیون آن و شاتکریت پر شده و متراکم می شود.
شاتکریت نیز وسیله و روشی مناسب برای قرار دادن بتن سازه ای است.
شاتکریت در استخراج سنگ سخت بسیار مفید است. توسعه مسیر زوال برای رفتن به زیرزمین برای جابجایی ماشین آلات سنگین، معدنچیان و مواد حیاتی است. شاتکریت کمک می کند تا این مسیرها از هرگونه سقوط زمین ایمن شوند.
به منظور دریافت مشاوره، آگاهی از لیست قیمت و سفارش محصولات با مشاورین و کارشناسان شرکت گذرگاه صنعت و تجارت ایرانیان تماس حاصل فرمائید.
شماره تماس: 88820089-021
فکس: 88823015-021