پمپ چیست انواع پمپ pump

پمپ چیست و انواع پمپ خانگی و صنعتی 

اگر بخواهید پمپ را تعریف کنید باید گفت پمپ وسیله ای است که انرژی مکانیکی را از یک منبع خارجی مانند موتور گرفته و به سیال مایعی ، گاز و یا جامد که در حال عبور از آن است منتقل می کند.

در نتیجه انرژی سیال پس از خارج شدن از پمپ افزایش می یابد.

از پمپ ها برای انتقال و یا جابجایی سیال از یک نقطه به نقطه دیگر در یک سیستم لوله کشی و یا هیدرولیک استفاده می شود پمپ ها دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام کاربرد خاصی دارند.

 

هد یا فشار پمپ ( ارتفاع) چیست

 

یعنی یک پمپ تا چه ارتفاعی ( در شرایط استاندارد ) می تواند سیال را تحت فشار بالا ببرد برای پمپ های آب سانتریفیوژ هد یا فشار پمپ آب بر حسب متر (m) و یا فوت (ft)بیان می شود و برای پمپ های روتاری و جابجایی مثبت فشار پمپ بر حسب بار bar، PSI ، کیلو پاسکال (kpa) بیان می شود.
دسته بندی های مختلفی از پمپ ها(pumps) بر حسب کارکرد ، ساختمان داخلی ، روش انتقال به سیال ، جنس متریال ، مایعی که پمپ می کنند ، وضعیت نصب و غیره به عمل آمده است .

 

دبی چیست ؟

میزان عبور سیال از یک مقطع در واحد زمان تعریفی از دبی می باشد و معمولا آن را با Q نمایش می دهندکه با توجه به سایز ورودی و خروجی پمپ و میزان توان الکتریکی موتور دبی پمپ می تواند متغییر باشد و  هرچه هوزینگ پمپ بزرگ تر باشد و قطر پروانه پمپ بیشتر باشد دبی خروجی و فشار پمپ بیشتر می باشد.

 

واحد های اندازه گیری دبی

اندازه گیری دبی بصورت عمده و بر اساس دو دسته واحد اندازه گیری صورت می پذیرد :

 

1- واحد حجمی

میزان عبور توده حجمی از سیال در واحد زمان محاسبه می شود که بیشتر بعنوان متر مکعب بر ساعت M3/h و لیتر بر دقیقه Lit/min  و لیتر بر ثانیه Lit/S محاسبه و برآورد می گردد.

 

2- واحد جرمی

میزان عبور توده جرمی سیال در کسر مشخصی از زمان محاسبه می گردد مانند K.gr/h
یکی از روش های رایج و جامع برای دسته بندی پمپ ها ، روش انتقال انرژی به سیال است که به دو روش دینامیکی و جابجایی تقسیم بندی می شوند:

 

 

پمپ رفت و برگشتی Reciprocating

در این نوع پمپ ها انتقال انرژی به صورت پریودیک و دوره ایی انجام شود .

نیروی محرکه در این پمپ ها معمولا الکترو موتور می باشد.

در این پمپ ها پیستون درون سیلندر بالا و پایین حرکت می کند . عملکرد این سیستم به این ترتیب است که در صورت حرکت پیستون به یک سمت ، درون سیلندر مکش ایجاد می شود و سیال از دریچه به داخل حرکت می کند .

با بازگشت پیستون ، این سیال مکیده شده از دریچه دیگری به بیرون رانده می شود . کاربرد این پمپ ها در سیالات ویسکوز و روغنی می باشد.

 

 

انواع پمپ رفت و برگشتی

پمپ پیستونی شناوری (Plunger Pumps)

پمپ پیستونی شناور یا بلانچری

این نوع پمپ ها دارای مکانیزم دورانی هستند و از گروه پمپ های جابجایی مثبت بوده که اصول عملکرد آنها در پمپ نمودن سیال همانند پمپ های رفت و برگشتی است با این تفاوت که به جای یک سیلندر و پیستون دارای تعداد زیادی سیلندر و پیستون می باشند

این پمپ ها در مواردی که فشار خروجی بالا از ( 100تا 1000 بار نیاز می باشد استفاده می گردد .در این پمپ ها با چرخش مکانیزم دورانی ، پیستون ها داخل سیلندر رفت و برگشت نموده و روغن را به داخل محفظه سیلندر کشیده و سپس آن را به داخل سیستم پمپ می نمایند.

به طور کلی پمپ های پیستونی در دونوع ، استنلیس استیل و برنزی ساخته می شوند.

 

 

انواع پمپ پیستونی

1) پمپ کارواش

2. پمپ کارواش خانگی

3. پمپ کارواش صنعتی

4. پمپ کارواش آب گرم و سرد

5. پمپ کارواش الکتریکی ، بنزینی و دیزلی

6. پمپ مه پاش

7. پمپ سم پاش

 

پمپ دیافراگمی (Diaphragm Pumps) چیست ؟

1) پمپ دیافراگمی دستی

2) پمپ دیافراگمی الکتریکی

3) پمپ دیافراگمی پنوماتیکی یا بادی

 

در صنعت سیستم پنوماتیکی آن به دلیل عدم نیازبه جریان الکتریسیته کاربرد بیشتری دارد.

 

مقاله کامل پمپ دیافراگمی چیست ؟

 

پمپ دیافراگمی

مشخصات پمپ دیافراگمی

1. ایجاد فشار مناسب خروجی تا 1200bar

2. توانایی کار با سیالات ویسکوز

3. راندمان بالای 97 %

4. توانایی کار با حداقل روغن کاری

5. قابلیت غوطه وری در سیال

6. قابلیت کارکرد خشک

7. نداشتن سیل مکانیکی

8. قابلیت استفاده در محیط های قابل اشتعال و یا انفجار

9. قابلیت مکش از بشکه ها و مخازن با ابعاد گوناگون

 

پمپ دیافراگمی پنوماتیک یا پمپ بشکه کش با هوای فشرده کار می کند و دارای توان مکش بالا می باشد و در نتیجه جهت پمپاژ انواع سیال مورد استفاده قرار می گیرد.

 

پمپ های جابجایی مثبت (Positive Displacement Pump)

پمپ های دورانی (Rotary)
پمپ دنده ای
پمپ لوب
پمپ پره ای
پمپ پیش رونده خلاء
پمپ پیش رس
پمپ اسکرو
پمپ های دورانی Rotary

در این نوع پمپ ها ، جابجایی توسط حرکت دورانی چرخ دنده ، میل بادامک و یا پره ها انجام می شود.

 

 

انواع پمپ دورانی

1. پمپ دنده ای (Gear Pumps)

یکی از معمول ترین پمپ ها برای افزایش توان هیدرولیکی سیال پمپ دنده ای می باشد این پمپ با استفاده از چرخ دنده ، مایعات را جابجا می کند .

در دونوع چرخ دنده داخلی و خارجی تولید می گردند . بدلیل اینکه مقدار مشخص و ثابتی مایع را در هر سیکل جابجا می کند از نوع پمپ های جابجایی مثبت می باشند.

 

 

2. پمپ لوب (Lobe Pump)

این مدل پمپ ها در صنایع مختلف از جمله کاغذ سازی ، غذایی ، بیوتکنولوژی ، دارویی ، شیمیایی کاربرد دارد علت کاربرد گوناگون این پمپ های کیفیت بالای بهداشتی ، قابلیت اطمینان ، مقاوم در برابر خوردگی در محیط های بخار می باشند.

 

 

3. پمپ پره ای (vane pump)

پمپ های وین یا پمپ های پره ای نوعی از پمپ های جابجایی مثبت (Positive Displacement Pump) و روتاری هستند که ازنظر اصول کارکرد با پمپ های دنده ای (Gear Pumps) شباهت زیادی دارند.

در این پمپ ها ، پره های نصب شده روی روتوری است که درون حفره جای دارد.

در بعضی موارد این پره ها طول های مختلفی دارند برای حفظ ارتباط دیوارهایی که پمپ درآن گردش می کند.

استفاده معمول آن ها در پمپ های هیدرولیک فشار بالا و سیستم های قدرتی و سوپر شارژ می باشد.

 

 

4. پمپ پیش رونده خلاء (Progressive Cavity Pumps)

این پمپ ها توسط حفره های گسسته ای که روی یک روتور مارپیچ قرار دارد ف سیال را به صورت پیشبرد انتقال می دهد .

نرخ جریان حجمی متناسب با سرعت گردش روتور ایجاد می شود .

از این رو این پمپ ها برای اندازه گیری مایعات و پمپاژ سیال ویسکوز مناسب هستند.

 

 

5. پمپ پیش رس یا محیطی (Peripheral Pumps)

در پمپ های پیش رس محفظه مکش بزرگتر از تخلیه است و این باعث افت فشار محفظه مکش شده در نتیجه سیال راحت تر وارد پمپ می شود .

اما قسمت تخلیه کوچکتر است و این عامل سیال را به شدت بیشتری می راند.

هنگامی که پمپ روشن می شود پروانه پمپ ، سیال را از قسمت دهانه مکش به خروجی هدایت می کند.

 

 

2- پمپ دینامیکی یا جابجایی غیر مثبت (non Positive Displacement Pump )

در این نوع پمپ ها یک پره محرک با حرکت دورانی ، انرژی جنبشی را به فشار یا سرعت تبدیل می کند.

 

انواع پمپ دینامیکی

 

1- پمپ سانتریفیوژ (Centrifugal Pumps)

پمپ های سانتریفیوژی پرمصرف ترین و پرکاربردی ترین نوع پمپ در صنعت می باشند .

بطوریکه حدود 75% مصرف پمپ در صنعت را شامل می شود . از آنجایی که دراین پمپ ها همواره مقدار مشخصی از دبی سیال را در یک فشار ثابت و درهر موقعیتی تامین می کنند پمپ های ایده آل به شمار می آیند.این پمپ ها براساس نیروی گریز از مرکز کار می کنند .

مکانیزم کاردراینگونه پمپ ها ، زمانی که پره ی پمپ درون آن دوران می کند ، سیال را از مرکز به بیرون هدایت می کند و وقتی سیال از مرکز به بیرون می رود ، سیال جایگزین تحت فشار اتمسفر یا فشار مصنوعی و بالاتر به سمت مرکز کشیده می شود سیالی که به بیرون می رود ، از طریق مسیر خروجی تخلیه می شود .

این سیال فشاری خواهد داشت که مقدار آن را می توان به وسیله گام پروانه و نیز سرعت دورانی آن محاسبه کرد.

 

1. جریان شعاعی

2. جریان مخلوط

3. جریان محوری

 

 

مزایا و ویژگی پمپ سانتریفیوژ

1. طراحی ساده

2. قیمت مناسب

3. اشغال فضای کم

4. تنوع در جنس پروانه ها

5. در دسترس بودن

6. هزینه های جاری پایین نسبت به پمپ های دیگر

 

معایب پمپ سانتریفیوژ

1. در حالت عادی فشارها و دبی های بالا را تامین نمی کنند.

2. برای فشارهای بالا بسیار گران قیمت هستند ( پمپ های طبقاتی).

3. نیازبه آب بندی دارند.

 

2- پمپ های خطی ( Axial Flow Pump)

این نوع از پمپ ها از نوع گریز از مرکز می باشند که با توجه به ظرفیت های مختلف در دونوع خطی و زمنیی مورد استفاده قرار می گیرند.

در دونوع پمپ سیرکولاتور بدنه چدن و پمپ سیرکولاتور بدنه استیل ساخته می شودو قادر به پمپاژ سیالات تا دمای 130-100 درجه سانتیگراد می باشند.

این نوع پمپ ها غالبا برای سیرکوله آب مورد استفاده قرار می گیرند .
از نکات مهم در پمپهای زمینی و خطی می توان عنوان کرد که پمپ های خطی معمولا تنها دبی ایجاد می کنند در حالیکه پمپ های زمینی هم دبی و هم فشار تولید می کنند.

ویژگی پمپ سیرکولاتور

1. صدای کارکرد کمی دارند.

2. این نوع از پمپ ها در دونوع تک فاز و سه فاز و تک دور ، دودور، سه دور،چهاردور ، ساخته می شوند.

3. دور موتور این نوع از پمپ ها 1500 و 3000 دور می باشد.

4. جنس بدنه این پمپ ها غالبا از چدن و استیل می باشد.

5. جنس پروانه آنها از جنس چدن ، استیل و برنج می باشد.

6. این دسته از الکترو پمپ ها در دونوع با واسطه ( کوپلینگ ) و اتاروم یا موتور خشک و بدون واسطه وجود دارند.

7. این نوع پمپ ها دارای مکش منفی نیستند.

 

 

تفاوت پمپ های مکانیکی و جاجایی مثبت

1- پمپ های جابجایی برای مقادیراندک جریان در فشارهای بالا و برای مایعات لزج به کار می روند و پمپ های دینامیکی معمولا برای فشارهای متوسط و جریان های زیاد کاربرد دارند.

2- در پمپ های جابجایی انرژی مورد نظر به صورت مستقیم به فشار تبدیل می شود و در پمپ های انرژی افزوده شده ابتدا به سدعت تبدیل می شود و سپس در حلزوی و یا دیفیوزر به فشار تبدیل می شود.

3- در پمپ های جابجایی حداکثر فشار با توجه به فشار سیستم تعیین می شود به این معنی که تا جایی که درایو پمپ توان داشته باشد ، پمپ فشار خود را به میزان مورد نیاز سیستم می رساند. حداکثر انرژی ( فشار یا هد ) درپمپ های دینامیکی محدود است که این فشار با بستن کامل شیر خروجی در جریان صفر بوجود می آید.

4- در پمپ های جابجایی انرژی در پریود های معینی به سیال ارسال می شود و در پمپ های دینامیکی انرژی به طور پیوسته به مایع و سیال ارسال می گردد.

 

کاویتاسیون در پمپ

تشکیل و انفجار سریع حباب در سیالات بر اثر نیروهای وارد بر مایع را کاویتاسیون می گویند.

این حالت زمانی اتفاق می افتد که سیال تحت تغییرات سریع فشار قرار می گیرد که حفره ایجاد شده و سریعا از بین می رود.

طراحی نامناسب حوضچه مکش باعث تشکیل گردابه ها در الگوی جریان سیال شده و به همین جهت به کرات مکش حباب های هوای فشرده به داخل پمپ دیده می شود که از مشکلات عمده در پمپ ها به شمار می رود.

همچنین طراحی نامناسب حوضچه ، نه تنها موجب افزایش نیاز به غوطه وری بیشتر برای غلبه بر این گردابه ها می گردد.

بلکه می تواند سبب پدیده ای به نام کاویتاسیون گردد که سبب تاثیرات نامطلوبی بر راندمان پمپ می شود.

رایج ترین این نمونه ها سایش پروانه پمپ ها هنگانی که یک تغییر ناگهانی در جهت حرکت سیال رخ می دهد. کاویتاسیون معمولا به دوبخش ساکن و گذرا تقسیم می شود.

 

 

مهمترین آثار کاویتاسیون

1. ایجاد تغیرات در هیدرودینامیک سیال

2. صدمه به سطوح مرزی بین جامد و سیال

3. ایجاد ارتعاش و لرزش

 

نحوه انتخاب پمپ آب خانگی :

آسان ترین راه برای انتخاب یک پمپ آب خانگی با مراجعه جداول و منحنی های مشخصه در کاتالوگ پمپ ها با توجه به داشتن ارتفاع و میزان آبدهی مورد نیاز می باشد .

این منحنی ها کلیه¬ی مشخصات پمپ آب اعم از ارتفاع ( هد ) ، توان و راندمان را در سرعت دوران مورد نظر به ازای آبدهی های ( دبی ) مختلف نمایش می دهند تا از استفاده¬ی عملی از آن راحت تر گردد.

از پمپ های خانگی برای افزایش فشار آب آپارتمان ، ویلا وساختمانهای مسکونی استفاده می شود.

 

 

انواع پمپ آب خانگی کوچک و بزرگ :

1. پمپ با مخازن انبساط
2. پمپ با کلید اتوماتیک
3. بوستر پمپ
عوامل موثر در انتخاب پمپ های خانگی :
1. تعداد شیرها
2. متراژواحد ها و طول مسیر لوله کشی
3. تعداد طبقات
4. میزان مصرف آب
5. محل قرار گیری پمپ در ساختمان
6. سایز لوله ها

 

محاسبه بدست آوردن بازدهی پمپ آب ی دبی Q پمپ آب خانگی برای منزل و ویلا

برای محاسبه و بدست آوردن بازدهی یا دبی مورد نظر برای هر واحد مسکونی به دو روش می توان اقدام کرد:

1- در این روش به ازای هر واحد مسکونی میزان مصرفی را در حدود 400 لیتر در ساعت در نظر می گیریم.

30 + 3* ( مسکونی و غیر مسکونی ) تعداد طبقات = فشار پمپ آب (ارتفاع ستون آب بر حسب متر)
400* تعداد واحد مسکونی = بازدهی پمپ آب (لیتر در دقیقه)
1000÷ بازدهی پمپ آب = تبدیل لیتر بر دقیقه به متر مکعب بر ساعت

 

 

انواع پمپ آب خانگی :

1. نیم اسب

برای مصرف در ساختمان های یک طبقه با حداکثر متراژ 150متر مربع

 

2. یک اسب

پمپ آب خانگی یک اسب بشقابی برای مصرف در ساختمان های سه طبقه و شش واحد با حداکثر متراژ 75 متر مربع نصب می گردد . پمپ آب خانگی یک اسب جتی برای مصارف در ساختمان های چهار طبقه و با هشت واحد و متراژ حداکثر 68 متر قابل استفاده می باشد

 

3. یک اسب دو پروانه

پمپ آب خانگی یک اسب دو پروانه برای مصارف در ساختمان های چهار طبقه و با هشت واحد با حداکثر 75 متر مربع قابل استفاده است.

 

4. یک و نیم اسب

پمپ آب خانگی یک ونیم اسب دو پروانه برای مصارف در ساختمان های پنج طبقه 10 واحد با حداکثر متراژ 100 متر مربع قابل استفاده است.

 

5. دو اسب

پمپ آب خانگی دو اسب برای مصارف در ساختمان های پنج طبقه و با چهارده واحد با حداکثر متراژ 100 متر مربع نصب و قابل استفاده است .

 

6. چهار اسب دو پروانه

برای واحد های با متراژ 100 متر مربع و 20 واحد از پمپ های چهار اسب دو پروانه ، سه فاز استفاده می شود.

 

7. بوستر پمپ

برای مجتمع های مسکونی بیش از 20 واحد از انواع بوستر پمپ ها استفاده می گردد این بوستر پمپ ها بسته به میزان مصرف آب در انواع بوستر پمپ های دو و یا چند پمپه قرار می گیرد .

 

 

---

به منظور دریافت مشاوره، آگاهی از لیست قیمت و سفارش محصولات با مشاورین و کارشناسان شرکت گذرگاه صنعت و تجارت ایرانیان تماس حاصل فرمایید.
72 437 888 – 89 200 888 –021
فکس : 15 230 888 –021
در اسرع وقت پاسخگو هستیم.