تعمیر و نگهداری گیربکس

اهمیت تعمیر و نگهداری گیربکس

امروزه گیربکس ها  و الکتروموتور ها عضو جدانشدنی تمامی صنایع هستند. خرابی این قطعات تنها باعث تحمیل بار هزینه تعمیر و یا تعویض قطعه می شود؛ با متوقف شدن موقت قسمتی از چرخه تولید باعث نابسامانی و همچنین ضرر و زیان صنایع می گردند .از این روتعمیر و نگهداری گیربکس و الکتروموتور ها دارای اهمیت زیادی است .

گیربکس و انواع آن چیست ؟

گیربکس ماشینی است که برای انتقال توان مکانیکی از یک منبع تولید توان به یک مصرف کننده و همچنین برآورده ساختن گشتاور و سرعت دورانی مورد نیاز مصرف کننده به کار می رود.

گیربکس ( جعبه دنده) در واقع یک واسطه منبع توان و مصرف توان می باشد.که بین منبع توان و مصرف کننده توان یک انعطاف پذیری بر قرار می کند.
به دلیل هماهنگ بودن گشتاور و سرعت دورانی منبع تولید توان با مصرف کننده نیاز به ماشینی که بتواند این هماهنگی را به صورت یک واسطه برقرار کند امری ضروری به نظر می رسد دستگاهی که این خواسته را می تواند تامین کند گیربکس و یا جعبه دنده نام دارد.

مقاله کامل گیربکس صنعتی چیست و معرفی انواع مدل ها و برند های آن

تعمیرات بعد از خرابی گیربکس (Breakdown Maintenance)

در این نوع از تعمیرات تنها زمانی به تعمیر پرداخته می شود که خرابی اتفاق افتاده باشد.این نوع تعمیرات در گذشته مرسوم بوده، اما امروز بعلت بالا بودن هزینه قطعات یدکی، هزینه تعمیرات و تولید دیگر امکان استفاده از این نوع تعمیرات وجود ندارد.

برخی از معایب این نوع تعمیرات بشرح ذیل می باشد :

1- داشتن اطلاع از بروز خرابی تقریبا غیر ممکن است.

2- وجود خرابی در یک قطعه از گیربکس می تواند عامل انتشار خرابی به دیگر قسمت های ماشین گردد.

3- خرابی و توقف ناگهانی گیربکس که دریک مجموعه از ماشین آلات قراردارد، کار دیگر ماشین ها و بخش های فعال اثر بازدارنده دارد.

4- تهیه و تدارک قطعات یدکی مورد نیاز و گرد آوری افراد مجرب تعمیر کار مربوطه به منظور انجام سریع و اقتصادی انواع تعمیرات پیش بینی نشده، بسیار مشکل و غیر ممکن به نظر می رسد.

بدلیل عدم کارآمدی تعمیرات پس از خرابی گیربکس ها، تعمیرات پیشگیرانه  ( PM) جایگزین آن گردید. در این روش با یک برنامه مشخص و از پیش تعیین شده و بر اساس زمان و یا میزان مسافت طی شده و یا بر اساس تاریخ مشخص ، به سرویس و تعویض قطعات مشخص از گیربکس می پردازیم.

در این روش از  تعمیرات اگر قطعه ای نیاز به سرویس یا تعویض نداشته باشد، در هر صورت سرویس و یا تعویض و جایگرین می شود.

معایب تعمیرات پیشگیرانه (PM) :

با تعویض و سرویس قطعات در این نوع تعمیرات ، ممکن است هنوز بخش قابل توجهی از عمر مفید قطعات باقی مانده است.

در صورت عدم دقت در مراحل باز و بسته کردن قطعات و اجزا گیربکس، امکان آسیب رسیدن به قطعات و بروز عیوب دیگر وجود دارد.

باز و بسته کردن قطعات خود می تواند عامل صدمه دیدن آنها گردد.

به دلیل اینکه اطلاعات دقیقی از وضعیت داخلی سیستم در این روش در دسترس نیست ، ممکن است حتی پس از تعمیرات پیشگیرانه ، مشکلات و عیوب هنوز در گیربکس باقی مانده باشد و در بین دو فاصله  تعمیرات دوره ای به روز نماید.

انجام تعمیرات دوره ای ناشی از تعمیرات پیشگیرانه بصورت دقیق و کامل برای مجموعه ای ماشین آلات، مستلزم وقت و هزینه بسیار سنگینی است. اجرای این امر درمورد ماشین آلات فعال خارج از کارخانه و مناطق دور از مرکز از اهمیت بالاتری برخوردار بوده و تحقق آن مستلزم ایجاد تشکیلات وسیع، تامین نیروی انسانی و هزینه بیشتری است.

نگهداری و تعمیرات پیش نگر یا تعمیرات مبتنی بر وضعیت گیربکس :

 این نوع تعمیرات با هدف اصلاح و برطرف کردن عیوب روش قبلی و جلوگیری از تعمیرات غیر ضروری ایجاد شده است . در این روش که با برنامه نگهداری و تعمیرات بر اساس مراقبت وضعیت و یا تعمیرات مبتنی بر وضعیت گیربکس صورت می گیرد، با استفاده از آزمایشات غیر مخرب به سلامت قطعه مورد نظر و در حالت کلی به سلامت یا خرابی گیربکس و سیستم پی می بریم و بر اساس نتایج بدست آمده نسبت به تعمیرات تصمصم گیری خواهد شد.

مزایای استفاده از روش تعمیرات پیش نگر:

1. افزایش طول عمر مفید گیربکس
2. کاهش هزینه سرویس به روش افزایش
   فاصله زمانی
3. افزایش کارایی ماشین آلات و
   گیربکس
4. امکان کنترل کیفیت تعمیرات
5. امکان کنترل کیفی مواد مصرفی
   ( روغن ها ، فیلتر و غیره )
6. افزایش امکان برنامه ریزی
   برای نگهداری و تعمیرات گیربکس ها
7. کاهش تعداد خرابی های سنگین و
   پرهزینه
8. کاهش سطح تعمیرات عمومی
9. جلوگیری از سرمایه گذاری
   مضاعف برای خرید ماشین آلات آماده بکار
10. کاهش مصرف قطعات مصرفی و انبارداری
11. کاهش تعداد خرابی های زنجیره
    ای

در روش تعمیرات بعد از خرابی گیربکس ، زمان توقف گیربکس و مقدار تعمیرات زیاد می باشد. در تعمیرات پیشگیرانه ، اولین تعمیر نسبت به حالت قبل در زمان زودتر و مقدار تعمیرات بیشتر انجام شده است  و تعمیرات بعدی در زمان هایی مشابه حالت قبل و با مقدار تعمیرات به مراتب کمتر انجام می شود. در حالت  سوم یعنی تعمیرات پیش نگر، زمان تعمیرات زودتر از خرابی گیربکس و با حجم تعمیرات بسیار کم انجام می شود.

روش مراقبت off- line و on – line

این روش با ثبت داده ها در پریودهای زمانی گسسته و قابل برنامه ریزی انجام می شود در حالیکه در روش های مراقبت وضعیت on – line  پارامترها و داده های گیربکس بصورت پیوسته انجام می گیرد.

اطلاعات مورد نیاز در کارت شناسایی گیربکس برای دسترسی به آن:

1. نام گیربکس، محل استقرار، مدل
   و سال ساخت
2. محل و شماره کاتالوگ ها، نقشه
   ها و دستور العمل های فنی
3. انواع تاسیسات مورد نیاز (برق
   ، آب، هوا و غیره )

• نام و آدرس فروشنده و
  نمایندگی خدمات پس از فروش
• اطلاعات مالی (قیمت خرید،
  شماره سفارش ، نرخ استهلاک ، زمان خرید و غیره )

مواردی که از اطلاعات ثبت شده در روی کارت تعمیرات استفاده می شود :

1. استفاده از اطلاعات برای
   راهنمایی و کمک در امر تعمیرات( تاریخچه تعمیرات مشخص باشد)
2. استفاده از اطلاعات برای تصمیم
   گیری در مورد برقراری سیستم تعمیرات پیش گیری برای گیربکس ها
3. استفاده از اطلاعات برای
   تحقیقات و تجزیه و تحلیل گیربکس ، گیربکس های وابسته و لوازم یدکی و حذف خرابی های
   تکرار شونده
4. استفاده از اطلاعات برای صدور
   دستور العمل های لازم به مسئول گیربکس و مشخص نمودن طریقه کار با گیربکس و لزوم برقراری
   دوره های آموزشی برای مسئولین و کارگران
5. مشخص نمودن هزینه های
   تعمیراتی و لوازم یدکی گیربکس برای تجزیه و تحلیل اقتصادی و برآورد بودجه و
   تعمیرات.
6. تهیه خلاصه گزارش تعمیراتی و
   آماری برای مدل های مختلف از هر گیربکس برای مشخص نمودن عملکرد گیربکس و احیانا کمک
   در تصمیم گیری در امر خرید گیربکس های جدید ، روغن کاری در گیربکس صنعتی

تعمیر و نگهداری انواع گیربکس صنعتی

تعمیر و نگهداری گیربکس حلزونی

تعمیر و نگهداری گیربکس خورشیدی

تعمیر و نگهداری گیربکس کرانویل پینیون

روغن کاری در گیربکس ها :

هدف از روغن کاری در گیربکس های صنعتی عمدتا جلوگیری از خرابی و فرسایش قطعات متحرک می باشد . روغن کاری صحیح از اصول اولیه نگاهداری گیربکس ها بوده و انتخاب روان کننده مناسب به عمر طولانی ، کارکرد یکنواخت و راندمان بالای گیربکس کمک می نماید.

3 عامل اصلی تاثیرگذار در تعویض روغن گیربکس

1. داشتن فرد و یا افراد آموزش
   دیده مجهز به وسایل مورد نیاز
2. برنامه مدون و علمی برای
   انجام امور روغن کاری
3. استفاده از روغن های مناسب و
   مجاز توصیه شده

زمان تعویض روغن گیربکس :

1. با استفاده از کاتالوگ های موجود، دستورالعمل های کارخانه سازنده استخراج  می شود.
2. در صورت عدم دسترسی به کاتالوگ، از تجارب علمی و عملی کارشناسان فنی استفاده می گردد.
3. نوع فرآورده روغنی که باید برای روغن کاری مورد استفاده قرار گیرد و همینطور نقاطی از گیربکس را که باید در زمان های مختلف نظیر روزانه ، هفتگی ، ماهانه ، سالانه و غیره روغنکاری شود . تعیین و مشخص می شود و سپس بر اساس برنامه روغنکاری تهیه و تنظیم می شود.

روغن کاری روزانه :

با توجه به حساسیت گیربکس ها، نقاطی از آن بایستی روزانه طبق برنامه داده شده روغنکاری شوند. انجام روغنکاری روزانه گیربکس تحت نظارت مسئول روغنکاری بایستی توسط اپراتور گیربکس انجام شود. اولین مرحله از روغنکاری بایستی قبل از شروع بکار ماشین انجام شود.

روغن کاری هفتگی و روزانه :

روغنکاری هفتگی و ماهانه به وسیله افراد تیم روغن کاری انجام می گیرد. این تیم موظف می باشد علاوه بر انجام کار روغنکاری ، کارت های مربوطه را که توسط قسمت برنامه ریزی تعمیرات و نگهداری به آنها ارائه گردیده پر و تکمیل نمایند و پس از تایید سرپرست خود به قسمت ذیربط عودت گردد.

روغن کاری سه ماهه و شش ماهه:

تنظیم برنامه روغن کاری سه ماهه و شش ماهه که اکثرا توام با تعویض روغن مخازن بعضی از گیربکس های مستقر در کارخانه می باشد توسط قسمت برنامه ریزی تعمیرات و نگهداری تنظیم و برای اجرای دقیق آن به سرپرست تیم روغنکاری ارائه می گردد. در این برنامه اموری را که کارخانه سازنده در کاتالوگ ها توصیه گردیده، درج شده است.

وظایف مسئول روغنکاری :

1. بازدید و رسیدگی به وضعیت روغن مخازن اصلی و فرعی موجود.
2. کنترل قیمت روغن ها (در صورت لزوم بهره گیری از امکانات آزمایشگاه ها برای تایید اصالت ، مشخصات و ترکیبات آن).
3. رسیدگی به برنامه زمان بندی روغنکاری و داده آموزش های لازم به سایر افراد تحت سرپرستی
4. ایجاد هماهنگی بین سایرافراد تحت سرپرستی

انواع روغن گیربکس

روغن واسکازین چیست ؟

واسکازین یا روغن گیربکس روانسازی است که برای روان‌ کاری قطعات متحرک موجود در جعبه‌ دنده (گیربکس) استفاده می‌شود. این روانساز دارای گرانروی ناچیز (حتی در دماهای پایین) بوده و با فلزات موجود در جعبه‌دنده (فولاد و آلیاژهای مس) سازگاری کافی داشته باشد.

واسکازین کلمه روسی روغن دنده (Gear oil) می‌باشد. این روغن‌ها در گیربکس و دیفرانسیل خودرو استفاده می‌شوند و با روغن موتور فرق دارند. روغن دنده دارای مواد افزودنی مخصوصی است (EXTERME PERESSURE) که دنده‌ها را در مقابل فشار محافظت می‌کند. روغن دنده مخصوص دیفرانسیل چون در شرایط سخت تری کار می‌کند، باید از روغن دنده گیربکس قوی‌ تر باشد. این روغن‌ها نیز مانند روغن موتور بر اساس سطح کیفیت (API) و ویسکوزیته (گرانروی SAE) طبقه‌بندی می‌شوند.

به هنگام سخت جا رفتن یا به‌ طور کلی جا نرفتن دنده خودرو اولین موردی که باید بررسی شود کمبود واسکازین گیربکس یا مناسب نبودن کیفیت و غلظت واسکازین است که می‌تواند نتیجه تعویض دیرهنگام این مایع رخ داده باشد

مقاله کامل روغن کاری یا روانکاری گیربکس را از لینک زیر مشاهده کنید :

روان کاری یا روغن کاری گیربکس چیست ؟

5 روش عیب یابی گیربکس های صنعتی :

ردیف	عیب	دلایل	رفع عیوب
1	لرزش غیر عادی	1 – شل بودن نصب گیربکس 2 – شل بودن یا خرابی اتصالات 3 – خرابی خار و یا جاخار 4- وجود جرم خارجی در گیربکس 5 – آسیب دیدگی برینگ 6 – آسیب دیدگی چرخ دنده	1 – پیچ ها را محکم و در صورت نیاز تعویض کنید. 2- اتصالات ورودی گیربکس محکم یا در صورت نیاز تعویض شوند. 3- خار را تعویض کنید، خارها باید استاندارد و کاملا بدون لقی باشند. 4- روغن را تخلیه و پوسته ی گیربکس را پس از شستشو دوباره از روانکار پر کنید. 5- برینگ باید تعویض گردد. 6-چرخ دنده باید عوض شود.
2	نشت روغن	1.نامناسب بودن حالت نصب با جای 2.شل بودن در پوش های روغن 3.زیاد بودن سطح روغن 4.خرابی درپوش های روغن 5. خرابی کاسه نمدها یا واشرهای جرزگیر	1.محل درپوش روغن را کنترل و اصلاح کنید. 2.درپوش های روغن را سفت کنید. 3.سطح روغن را تا نیمه­یپوسته گیربکس کم کنید. 4.درپوش های روغن را تعویض کنید. 5. کاسه نمدها و یا واشر ها را تعویض کنید.
3	دمای زیاد	1-بار بیش از حد یا اشتباه در محاسبه­ی ضریب کار . 2-مقدار روان کار کم و یا زیاد 3-استفاده از روان کار نامناسب 4-دمای زیاد محیط	1-ضریب کار را به کمک کاتالوگ یا بخش مهندسی گیربکس های صنعتی رهنما بررسی کنید . در صورت لزوم گیربکس بزرگ تری را جایگزین کنید. 2-مقدار روغن را تا نیمه­یپوسته تنظیم کنید. 3-از روغن های معرفی شده در کاتالوگ استفاده کنید. 4-از روغن مناسب دماهای بالااستفاده کنیدو در صورت نیاز گیربکس بزرگتری را جایگزین کنید.
4	دمای زیاد برینگ	1-بار شعاعی زیاد است 2-مقدار روان کار کم است.	1-بار شعاعی گیربکس را کم کنید. 2-از یاتاقان بندی مناسب استفاده کنید. 3-در صورت نیاز گیربکس بزرگتری را جایگزین کنید. 4-مقدار روان کار را به حد مناسب برسانید.
5	صدای گیربکس	1.مقدار کم روان کار 2.خرابی خار و یا جا خار 3. اشکال در دستگاه 4. وجود جرم خارجی گیربکس 5.خرابی اتصالات ورودی و خروجی 6.شل بودن نصب گیربکس 7.تراز نبودن سطح نصب گیربکس 8.آسیب دیدگی برینگ 9.آسیب دیدگی چرخ دنده 10.بالا بودن دمای محیط	1. مقدار روغن را تا نیمه­ی پوسته تنظیم کنید 2. خار را تعویض کنید.خارها باید استاندارد و کاملا بدون لقی باشند. 3.اتصالات،یاتاقان بندی،ریل ها، راهنماها و سایر اجزای دستگاه را بازرسی و از درست کارکردن آنها اطمینان نماید. 4.روغن را تخلیه و پوسته­ی گیربکس را پس از شستشو دوباره از روانکار پر کنید. 5.اتصالات ورودی گیربکس محکم یا در صورت نیاز تعویض شوند. 6. پیچ ها را محکم و در صورت نیاز تعویض کنید. 7.سطح گیربکس را نسبت به دستگاه تراز کنید.در صورت نیاز از تکیه گاه و شیم استفاده کنید. 8.برینگ باید عوض شود 9.چرخ دنده بایدعوض شود 10. از روغن با ویسکوزیته بالاتراستفاده کنید.

نکات مهم در تعمیر و نگهداری گیربکس

انتخاب گیربکس دراندازه متناسب با کار

تحلیل های شکست نشان می دهد که انتخاب گیربکس برای کاربردی اشتباه یا انتخاب گیربکس با اندازه کوچک تر از آنچه نیاز بوده و منجر به خساراتی سنگین می شود.

شرایط محل نگهداری گیربکس ( محل انبار کردن )

حفاظت از سرمایه خود را با ایجاد محیط مناسب فراهم آورید. محیط انبار می بایست شرایط زیر را داشته باشد.

1. خشک
2. تغییرات دمایی کم
3. اتمسفر بدون خورندگی
4. رطوبت کم

تراز بودن سطح

توصیه اکید می گردد زمان کافی جهت  تراز نمودن گیربکس در ورودی و خروجی صرف کنید.

• نصب
• اطمینان از صلب بودن
  فوندانسیون.
• استفاده از پیچ های نصب مناسب
• از soft- foot اجتناب
  نمایید. این عبارت برای فریم هایی که دچار اعوجاج و تغییر شکل شده­اند بکار می
  رود. اعوجاج در فریم هنگامی حادث می گردد که یک پایه ماشین درارتفاعی غیر از پایه
  های دیگر باشد. و معمولا هنگامی اتفاق می افتد که پایه آغشته به لایه ای روغن و یا
  غیره باشداین باعث می شود تمام پایه ماشین بر روی تکیه گاه قرار نگیرد. عوارض این
  پدیده شبیه لقی پایه و ماهمترازی می باشد.

روغن کاری یا روان کاری گیربکس

هنگام روان کاری روغن مناسب عاملی مهم در طول عمر گیربکس می باشد.

1. آگاهی از نوع و درجه مناسب
   روغن
2. آگاهی از دمای کاری و محیط
3. آگاهی از سطح مناسب در حالات
   نصب متفاوت.
4. درخواست سیستم روغنکاری
   متناسب با نیاز، درخواست مشاوره از شرکت تولید کننده در صورت نداشتن اطلاعات کافی.
5. آگاهی از میزان پرشدن گیربکس
   از روغن در کارخانه با توجه به حالت نصب نگاشته شده برروی پلاک
6. آگاهی از نیاز به روغن با
   درجه لزجت (viscosity) متمایز در زمستان و تابستان.

تعویض روغن و گیریس

با توجه به دستورالعمل کاتالوگ شرکت سازنده و یا تایید کارشناسان فنی نسبت به تعویض روغن و روان کاری اقدام می گردد.

نظارت بر لزجت روغن :

لزجت نامناسب روغن به ساییدگی سطوح منجر می گردد،این موجب آسیب به دنده و بیرینگ می شود . همچنین منجر به برداشته شدن سطح چرخدنده گردد.

محیط با دمای مناسب و خشک

معاینه گیربکس

بررسی دما

بررسی ارتعاش

بررسی سرو صدا

برنامه تعمیر و نگهداری گیربکس :

یک برنامه تحلیل روغن می تواند:

هزینه ها را کاهش می یابد.

از شکست ها جلوگیری می شود.

افزایش زمان روغن کاری و روان کاری گیربکس بیانجامد.

نمونه برداری متناوب یکبار درماه.

مطالعه استاندارد.

اعتماد به توصیه  و گزارش آزمایشگاه.

وجود تعهد کاری در پرسنل :

این امر باعث انجام دقیق وظایف می گردد. بدین ترتیب امکان بروز خطا به حداقل می رسد.

---

به منظور دریافت مشاوره، آگاهی از لیست قیمت و سفارش محصولات با مشاورین و کارشناسان شرکت گذرگاه صنعت و تجارت ایرانیان تماس حاصل فرمایید.
تلفن : 20089 888 - 021

فکس :  23015 888 - 021
در اسرع وقت پاسخگو هستیم.